CZYM JEST STOPA PROCENTOWA?
Najprościej rzecz ujmując jest to koszt kapitału albo inaczej cena, jaka przysługuje posiadaczowi kapitału z racji udostępnienia go innym na określony czas. Koszt ten wyrażony jest zazwyczaj jako procent od pożyczonej sumy i mierzony jest w ujęciu rocznym.
Rodzaje stóp procentowych
Mówiąc o stopach procentowych, można mieć na myśli wiele różnych cen. Przykładowo: stopy banku centralnego (w Polsce są to: stopa referencyjna, stopa lombardowa, stopa depozytowa oraz stopa redyskonta weksli – ich wysokość ustala Rada Polityki Pieniężnej), stopy rynkowe (tak określa się oprocentowanie kredytów i depozytów na rynku międzybankowym), czy też oprocentowanie kredytów i depozytów udzielanych albo przyjmowanych przez banki klientom albo od klientów spoza sektora bankowego. Najczęściej odnosi się do nominalnych stóp procentowych, tj. kosztu kapitału wyrażonego w bieżących jednostkach pieniężnych. Czasem posługuje się także pojęciem realnej stopy procentowej (tj. stopy nominalnej pomniejszonej o wartość inflacji) oraz efektywnej stopy procentowej (uwzględniającej częstotliwość naliczania odsetek oraz stopę podatku od zysków kapitałowych).
Przy wyliczaniu oprocentowania kredytów i depozytów (ich stóp procentowych) banki posługują się stopą podstawową (lub bazową), której wartość ustalana jest indywidualnie w banku – na ogół w oparciu o stopy rynkowe..
Stopa referencyjna NBP
Stopą referencyjną nazywamy rentowność bonów pieniężnych emitowanych przez Narodowy Bank Polski w trakcie podstawowych operacji otwartego rynku. Operacje te polegają na zakupie lub sprzedaży krótkoterminowych, z reguły 7-dniowych, bonów pieniężnych na rynku międzybankowym w celu przywrócenia równowagi płynnościowej w sektorze bankowym. Wysokość stopy referencyjnej wpływa na poziom WIBOR-u, który z kolei stanowi podstawę oprocentowania kapitału obcego.
W Polsce stopa referencyjna NBP należy do podstawowych stóp procentowych ustalanych od 6 lutego 1998 przez Radę Polityki Pieniężnej.
Od 9 kwietnia do 28 maja 2020 r. stopa referencyjna NBP wynosiła 0,50%, później zaś została obniżona do 0,10% co jest najniższą wartością w historii[1][2]. Zmiany te związane były z kryzysem wywołanym pandemią COVID-19.
Stopa lombardowa
Stopa lombardowa – określa cenę, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych.
Kwota kredytu nie może przekroczyć równowartości
100
%
−
X
%
wartości papierów wartościowych obciążonych zastawem (tzw. haircut wynosi w tym przypadku
X
%
jest ustalany dla różnych grup papierów wartościowych osobno).
W Polsce stopę kredytu lombardowego określa Rada Polityki Pieniężnej.
Stopa lombardowa była podstawą do określenia maksymalnego oprocentowania kredytów i pożyczek – zgodnie z przepisami tzw. ustawy antylichwiarskiej od 20 lutego 2006 roku do 31 grudnia 2015 roku maksymalna wysokość odsetek nie mogła przekroczyć czterokrotności stopy lombardowej.
Stopa depozytowa
Stopa depozytowa – jedna z podstawowych stóp procentowych, określa oprocentowanie jednodniowych depozytów składanych przez banki komercyjne w banku centralnym.
W Polsce stopa depozytowa NBP jest ustalana przez Radę Polityki Pieniężnej od 1 grudnia 2001.
Od Redakcji
Oświadczamy, że powyższych informacji dotyczących historycznych danych inwestycyjnych nie należy traktować jako prognozy wyników danej inwestycji w przyszłości, a zawarte w serwisie treści nie spełniają wymogów stawianych rekomendacjom w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi m.in. nie określają ryzyka inwestycyjnego, nie zawierają konkretnej wyceny żadnego instrumentu finansowego, a także nie opierają się na żadnej metodzie wyceny. Niniejszy artykuł ani w całości ani w części nie stanowi „rekomendacji” w rozumieniu przepisów ustawy w/w czy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (Ue) z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie nadużyć na rynku (rozporządzenie w sprawie nadużyć na rynku) oraz uchylające dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji 2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE oraz Rozporządzenia Delegowane Komisji (Ue) z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy.
ZOBACZ RÓWNIEŻ
